نگاهی به جایگاه جنین ناقص الخلقه در هستی از منظر فلسفه ی صدرایی

نویسندگان

سمانه تیرگر

samaneh tirgar [email protected]تهران، خیابان کارگر شمالی، نرسیده به جلال آل احمد، بیمارستان دکتر شریعتی، طبقه ی پنجم، پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم، گروه اخلاق پزشکی بنفشه کریمی

banafsheh karimi [email protected]تهران، خیابان کارگر شمالی، نرسیده به جلال آل احمد، بیمارستان دکتر شریعتی، طبقه ی پنجم، پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم، گروه اخلاق پزشکی فرزانه زاهدی انارکی

farzaneh zahedi anaraki [email protected]تهران، خیابان کارگر شمالی، نرسیده به جلال آل احمد، بیمارستان دکتر شریعتی، طبقه ی پنجم، پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم، گروه اخلاق پزشکی نسرین حمیدی ابرقویی

nasrin hamidi abarghouei [email protected]تهران، خیابان کارگر شمالی، نرسیده به جلال آل احمد، بیمارستان دکتر شریعتی، طبقه ی پنجم، پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم، گروه اخلاق پزشکی باقر لاریجانی

چکیده

یکی از چالش های حوزه ی اخلاق پزشکی، سقط جنین های ناقص الخلقه است که مبانی تصمیم گیری در مورد آن در اسلام و تفکر غربی تفاوت های عمده ای دارد. یکی از دلایل آن، عدم اعتقاد به بقاء و تکامل روح انسانی پس از مرگ در دیدگاههای غیردینی است که عمدتاً به آزادی سقط جنین ناقص در جهان غرب منجر شده است؛ در حالی که اسلام، و بالتبع فلاسفه ی اسلامی، به علت اهمیتی که به روح و تکامل آن می دهند، تصمیم گیری در مورد سقط چنین جنین هایی را منوط به بررسی تمام ابعاد آن ها- جسم و روح (نفس)- با دقت نظر بیش تر بر روح (نفس) می دانند. در چنین نگاهی، پیش فرض های مهمی مطرح می شود؛ از جمله: علت بروز نقص در بعضی از جنین ها چیست؟ آیا جنینی که در جسم نقص دارد، روح (نفس) ناقصی هم دارد؟ نوشتار حاضر، به روش کتابخانهای مروری- تحلیلی غیر سیستماتیک و با شیوه ی گردآوری اطلاعات صورت گرفته است و فارغ از مسأله ی ولوج روح و زمان پدیداری آن در جسم، نگاهی گذرا به تکامل نفس جنین در مراتب حیات (نباتی، حیوانی، انسانی) ، بر اساس آرای صدرالمتألهین شیرازی و امام خمینی (ره) دارد و هدف از آن، نگرشی فلسفی به علل ایجاد نقص در خلقت و پاسخ به این سؤال مهم است که آیا نفس جنین ناقص نیز نقص دارد؟ نتیجه ی این مطالعه نشان می دهد که بر اساس عقیده ی ملاصدرا، آفرینش (تکوینی) همه ی موجودات، أحسن و در زیباترین صورت ممکن است. جنین ناقص الخلقه نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ بنابراین، جنین ناقص الخلقه، نفس کامل و زیبایی دارد. تنها ظهور نفس در جسم معیوب، ناقص است که می تواند دو علت داشته باشد؛ اول: به دلیل اختیار سوء چنین موجودی در عوالم پیش از ماده، که یکی از جلوات این سوء اختیار می تواند نقص در جسم باشد. که البته تعیین این موارد، از اسرار آفرینش است و علم انسان را یارای کنکاش در آن نیست. دوم: مزاحمت ایجاد کردن ژن و محیط، علیرغم حسن اختیار موجود ناقص در عوالم پیش از ماده. به هر حال از آن جا که تصمیم گیری اخلاقی در مورد سقط جنین های ناقص الخلقه، از موارد مشکل در اخلاق پزشکی است، به نظر می رسد مطالعات تکمیلی از منظر فلسفه ی اسلامی بتوانند برخی از لایه های پنهان آن را نمودار کنند و بدین ترتیب برای ارائه ی راهنمای اخلاقی بر پایه ی فرهنگ اسلام در مورد سقط جنین ناقص الخلقه گام نخستین برداشته شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نگاهی به جایگاه جنین ناقص‌الخلقه در هستی از منظر فلسفه‌ی صدرایی

Abortion of the disabled fetus is among the challenges of medical ethics, and decision-making in this respect is subject to a major controversy between Islam and Western philosophies. One reason is skepticism about the continued existence and evolution of the human soul after death, which has resulted in legitimacy of abortion of disabled fetuses in the West. Islam and Islamic philosophers, how...

متن کامل

معناشناسی و هستی شناسی ملائکه در فلسفه صدرایی

یکی از مباحث مهم نزد متفکرین اسلامی مسأله ملائکه و تحلیل و واکاوی مرتبت وجودی آن است؛ تحلیل صدرایی ملائکه در راستای طرح کلان ملاصدرا، یعنی هماهنگی عقل و نقل است. او در مواضعی از دریچه فلسفی از ملائکه یاد کرده و آنها را عقل می‌نامد و گاه نیز با لسان شریعت سخن گفته و با عنوان ملائکه از آنان یاد می‌نماید. دو پرسش اساسی این جستار عبارتند از: ملاصدرا چه تلقی‌­ای از ملائکه دارد؟ او چگونه وجود ملائکه ...

متن کامل

امکان تبدل انواع داروینی از منظر فلسفه صدرایی

وجودشناسی در دو حوزۀ علوم طبیعی و فلسفی توسط داروین و ملاصدرا از تأثیرگذارترین نظرات در گسترۀ هستی­شناسی است که به چگونگی تغییر موجودات مادی و تبدیل انواع آن پرداخته ­است. هر دو دانشمند موجودات مادی را تغییرپذیر می­دانند و قائل به تبدیل انواع­ هستند، با این تفاوت که داروین معتقد است موجودات زنده به جهت قابلیت تغییرپذیری می­توانند از طریق جهش ژنی و تغییرات وابسته و با مساعدت انتخاب طبیعی و انتخا...

متن کامل

نگاهی فلسفی به عاقبت جنین ناهنجار از منظر ملاصدرا

Abortion has remained a subject of intense controversy in medical ethics, particularly in the case of malformed fetuses. Review of the existing literature on the issue indicates that there are two main challenges in this regard: firstly, the question as to whether a malformed fetus has the right to live, and secondly, the fate of the soul (vegetative and animal) after induced abortion.This desc...

متن کامل

امکان تبدل انواع داروینی از منظر فلسفه صدرایی

وجودشناسی در دو حوزۀ علوم طبیعی و فلسفی توسط داروین و ملاصدرا از تأثیرگذارترین نظرات در گسترۀ هستی­شناسی است که به چگونگی تغییر موجودات مادی و تبدیل انواع آن پرداخته ­است. هر دو دانشمند موجودات مادی را تغییرپذیر می­دانند و قائل به تبدیل انواع­ هستند، با این تفاوت که داروین معتقد است موجودات زنده به جهت قابلیت تغییرپذیری می­توانند از طریق جهش ژنی و تغییرات وابسته و با مساعدت انتخاب طبیعی و انتخا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
اخلاق و تاریخ پزشکی

جلد ۷، شماره ۴، صفحات ۲۴-۴۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023